پوست یکی از بزرگترین اعضای بدن است که ما اغلب در طول روز برای مراقبت صحیح از پوست خود تلاش میکنیم. با این حال اکثر مردم درک درست و خوبی در رابطه با روش مراقبت صحیح از پوست ندارند.
اجزای اصلی پوست
در این قسمت از مطلب وبلاگ کارسپاری، چند واقعیت کلیدی وجود دارد. پوست از دو لایه اصلی تشکیل شده است لایه بالایی اپیدرم نامیده میشود. این لایه کاملاً نازک است (حدود یک میلی متر) اما چندین عملکرد ضروری را ارائه میدهد. اپیدرم یک سد قوی تشکیل میدهد و به محافظت از بدن ما در برابر دنیای بیرون کمک میکند. سلولهای رنگدانه در اپیدرم از ما در برابر اشعههای مضر فرابنفش خورشید محافظت میکنند. سیستم ایمنی نیز بخشی از اپیدرم است. اگر دچار بریدگی یا خراش شویم، باکتریهای مضر تحت کنترل قرار میگیرند که احتمال ابتلا به عفونت را کاهش میدهد.
قسمت پایینی پوست درم نامیده میشود این قسمت در برخی از نواحی مانند پشت کاملاً ضخیم است، اما در نقاط دیگر مانند پلکها میتواند کاملاً نازک باشد. درم عمدتاً از بافت ارتجاعی به نام کلاژن ساخته شده است این بافت ارتجاعی و کشسان ( بافت الاستیک، Elastic ) انعطافپذیری را در پوست فراهم میکند.
یکی از راههای مراقبت صحیح از پوست، نیشگون گرفتن است. سعی کنید پوست خود را نیشگون بگیرید و توجه کنید که چگونه به شکل عادی خود باز میگردد. که این امر مربوط به همین قسمت ارتجاعی پوست یعنی درم میشود. درم همچنین حاوی اعصاب، عروق خونی و غدد است. در زیر درم چربی زیر پوست قرار دارد در درجه اول به این معنی است که پوست به خوبی آب را جذب میکند. با گذشت زمان، پوست شروع به نازک شدن و خشک شدن میکند.
علت چروک شدن پوست
ماهیچههای صورت که مسئول لبخند زدن، اخمکردن و چروک شدن پوست هستند در نهایت باعث ایجاد چینهایی در بین ابروها و اطراف چشم و دهان میشوند. چربی زیر پوست نیز نازک میشود و میتواند باعث ایجاد چینهای برجسته در نزدیکی بینی و چانه شود.
از دست دادن چربی همچنین منجر به ظاهری خشن در صورت میشود زیرا چربی زیر پوست همیشه باید کنترل شود تا از چروک شدن پوست و خشن به نظر رسیدن صورت جلوگیری کند. چیزی که بیشتر مردم در موضوع مراقبت صحیح از پوست آن را درک واحساس نمیکنند، اثرات مخرب قرارگرفتن پوست در معرض نور خورشید شدید است. نور خورشید حاوی انواع مختلفی از اشعه ماوراء بنفش است که به مرور زمان آسیب قابل توجهی به هر دو لایه پوست وارد میکند.
متأسفانه، اثرات قرارگرفتن در معرض نور خورشید برای چندین سال به راحتی آشکار نمیشود. پوست آسیب دیده از نور خورشید دارای چین و چروک است، خاصیت ارتجاعی کمتری دارد و آویزان میشود و همچنین حالتی نرم و چرمی دارد. چین و چروکهای ریز، شکستگی عروق خونی و لکههای قهوهای ایجاد شده در روی پوست و جوشهای سرسیاه از عواقب قرارگرفتن مکرر در معرض نور خورشید هستند. آسیب به بافت الاستیک (بافت کشسان حاوی کلاژن یا همان درم) باعث میشود پوست ظاهری خشن و سخت داشته باشد.
این آسیبهای ناخوشایند مربوط به سن و سال افراد نمیشوند. در هر سن و سالی که هستید ابتدا نگاهی به آینه بیندازید. اگر ضایعهای دارید که دچار خونریزی میشوند، به متخصص پوست مراجعه کنید. اگر کک و مک، لکههای قهوهای، خطوط قرمز یا بیش از چند چین و چروک مشاهده کردید، احتمالاً پوست شما دچار آسیبهای ناشی از نور خورشید شده است.
استفاده از ضدآفتاب مناسب به عنوان بخشی از برنامه روزانه ضروری است و ضد آفتاب مناسب یک ابزار ضروری برای جلوگیری از پیری پوست و سرطان پوست است. هنگام استفاده از ضدآفتاب، ضد آفتابی که استفاده میکنید باید فاکتور محافظت در برابرآفتاب با حداقل SPF 15 را داشته باشد. برخی از برندهای تولیدکننده محصولات پوستی ممکن است ضدآفتاب را به مرطوبکنندهها و کرمها اضافه کرده باشند که وقتی شما آنها را تهیه میکنید باید راهنمای آن را به دقت بررسی و مطالعه کنید.
اثرات اشعههای خورشید بر پوست
خورشید 2 نوع موج فرابنفش ساطع میکند: UVB اشعههای دارای موج کوتاهی هستند که باعث قرمزی پوست میشوند و UVA اشعههای دارای موج بلندی هستند که پوست را دچار پیری میکنند. یک ضد آفتاب مناسب از شما در برابر هر دوی این اشعهها محافظت میکند. سه عنصرکلیدی که باید در ضدآفتابها به دنبال آن باشید مشتقات PABA، بنزوفنونها و آووبنزون (اکسید روی) هستند.
چه قسمتهایی از بدن باید با ضدآفتاب پوشانده شوند؟
برای استفاده از ضدآفتاب ابتدا باید شناخت کافی درمورد پوست خود داشته باشید و ضدآفتاب مناسب با پوست خود را انتخاب کنید. تمام نواحی بدن که ممکن است در معرض نور خورشید قرار بگیرد از جمله صورت، دستها، گوشها، گردن، بازوها و سینه باید با ضدآفتاب پوشانده شود. اگر شنا میکنید یا فعالیت بدنی دارید، باید هر 60 تا 90 دقیقه یکبار ضدآفتاب خود را تمدید کنید و دوباره بزنید.
شدت نور خورشید بین ساعت 10 صبح تا 3 بعدازظهر است. برخی افراد ادعا میکنند که نیازی به ضدآفتاب ندارند زیرا فقط 10 دقیقه از روز را بیرون هستند. به یاد داشته باشید که قرار گرفتن در معرض آفتاب به صورت تجمعی است. این بدان معناست که 10 دقیقه آفتاب در روز برابر است با بیش از یک ساعت آفتاب در هفته. پس حتی اگر مدت کمی از روز را بیرون هستید ضدآفتاب را فراموش نکنید.
علت خشکی پوست چیست؟
اگر احساس میکنید پوست شما خشک است، به این معنی است که پوست شما کمبود آب دارد. به عنوان مثال شستن مکرر دستها باعث از بین رفتن روغنهای ضروری پوست میشود. حمام کردن با صابونهای تند نیز میتواند باعث خشکی و سوزش شود. پوست خشک باید با مرطوبکنندهها درمان شود.
بهترین زمان برای استفاده از مرطوبکنندهها بلافاصله بعد از دوشگرفتن یا حمام است. حمام کردن باعث میشود لایه بالایی پوست شما با آب متورم شود و حالت چروک و سفتی به خود بگیرد. استفاده از لوسیون در عرض چند دقیقه پس از حمامکردن به حبس آب در پوست کمک میکند. اگر از لوسیون نتیجهای حاصل نشد مرطوب کننده مبتنی بر کرم یا پماد را امتحان کنید که غلیظ تر است. به یاد داشته باشید که استفاده از ضدآفتاب و مرطوب کننده را برای مراقبت صحیح از پوست به عنوان بخشی از برنامه روزانه خود قرار دهید و حتما به صورت روتین و مرتب در زمان مشخص شده، آنها را استفاده کنید تا از خشکی پوست شما جلوگیری کند.
یکی دیگر از دلایل خشکی پوست سرمای شدید است. در فصل زمستان بسیاری از افراد هستند که دچار خشکی پوست دست میشوند و حتی این خشکی باعث میشود که ترک پوستی ایجاد شود و از سطح پوست خون بیاید، به همین دلیل است که افراد باید در فصول سرد سال قسمتهایی از بدن که شامل دستها و صورت میشود را با مرطوبکننده یا حتی ضدآفتاب بپوشانند و از دستکشهای ضخیم هنگام بیرون رفتن از منزل استفاده کنند.
سخن آخر
در امر مراقبت صحیح از پوست، متغیر سن وسال مطرح نمیشود و این بدان معناست که همه افراد اعم از پیر یا جوان، زن یا مرد و سایر موارد، باید به این امر که پوستشان دارای ارزش است و باید از آن مراقبت شود توجه ویژه و زیادی داشته باشند. امروز بیماریها و حساسیتهای پوستی در افراد بسیار شایع است و هر کس که اهمیتی به سلامت پوستش ندهد به آن دچار خواهد شد. سلامت پوست در زیبایی افراد تاثیر زیادی دارد، پس برای این که زیباتر به نظر برسید به سلامت پوست خود اهمیت دهید و مراقبت از پوست خود را جدی بگیرید.