رنگها از اولین چیزهایی هستند که یاد میگیریم. اما آیا میدانستید رنگها علاوه بر زیبایی ظاهری، میتوانند باعث گرسنگی یا سرگیجه ما نیز شوند؟ یا باعث میشوند ما برای یک شغل استخدام شویم؟ روانشناسان مدتهاست که مجذوب تأثیر رنگ بر روان انسان شدهاند. اگرچه مطالعات زیادی در این زمینه انجام دادهاند، اما هنوز هم در مورد میزان تأثیر رنگها بر روان انسان تحقیق میکنند. پس روانشناسی رنگها یک موضوع و بحث مهم در عرصه زندگی انسانها است.
در این مطلب از وبلاگ کارسپاری، 10 حقیقت جالب در مورد روانشناسی رنگها و تاثیر رنگها بر روحیه انسان بررسی میشود که عبارتند از:
رنگهای مختلف احساسات متفاوتی را در فرد ایجاد میکند.
وقتی رنگ قرمز را در جایی مشاهده میکنید، چه حسی به شما منتقل میشود؟ زمانی که رنگ قرمز لوگوی کوکاکولا را میبینید، آیا احساس تشنگی میکنید؟ بسیاری از شرکتها، از قرمز برای جذب مشتریان استفاده میکنند، زیرا رنگ قرمز از نظر علمی ثابت شده است که احساس نیاز شدید را در فرد ایجاد میکند. پس رنگ قرمز یک رنگ احساسی است.
به طور مشابه، رنگ آبی احساس آرامش و اعتماد را در افراد برمیانگیزد. به همین دلیل است که بسیاری از شرکتهای مالی، از رنگ آبی در لوگو و تبلیغات خود استفاده میکنند.
رنگهای دیگری که اغلب احساسات افراد را برمیانگیزند که هر کدام مربوط به یک حس و ادراک میشوند، عبارتند از: سبز (طبیعت و رشد)، نارنجی (اعتماد به نفس و اشتیاق)، سیاه (قدرت و ظرافت)، سفید (کمال)، بنفش (ثروت و حق امتیاز)، و زرد (عقل و انرژی).
رنگها حتی میتوانند ذهن انسان را تحت تاثیر قرار دهند.
اگر چه ثابت شده است که نتیجهگیری قطعی اینکه رنگ بر روان افراد تأثیر میگذارد بسیار دشوار است، اما مطالعات زیادی در رابطه با روانشناسی رنگها وجود دارد که به این امر نزدیک شدهاند. این مطالعات به دهه 1930 برمیگردد. زمانی که کورت گلدشتاین (متخصص مغز و اعصاب)، شروع به آزمایش رنگ و ظاهر کرد. به عنوان مثال، گلدشتاین فهمید که افراد تصور میکنند اجسام قرمز به طور خودکار سنگینتر هستند، در حالی که اجسامی که سبز هستند به طور خودکار سبکتر هستند.
در موردی جدیدتر، کافیشاپی با دیوارهای آبی روشن از شنیدن شکایت مشتریانش از سرما به قدری خسته شده بود که دیوارها را نارنجی رنگ کرد. دما دقیقاً ثابت ماند، اما شکایت مشتریان به طور کامل متوقف شد. مطالعهای که توسط یک کازینو انجام شد، نشان داد که وقتی روی میز قرمز است، برخلاف آبی، افراد تمایل بیشتری به قمار در زمان طولانیتر دارند. درهمینحال، شهر گلاسکو در اسکاتلند مطالعهای انجام داد که نشان میدهد رنگ آبی اعتماد را برمیانگیزد. هنگامی که شهر در سال 2000 تمام چراغهای خیابان خود را به نور آبی تغییر داد، متوجه شدند که میزان جرم و جنایت در آنها کاهش یافته است.
بین رنگ سیاه و سفید و حافظه افراد رابطه وجود دارد.
روانشناسان چندین ارتباط بین رنگ و حافظه پیدا کردهاند. همانطورکه به نظر میرسد، مردم در به خاطر سپردن حقایق ارائه شده به صورت سیاه و سفید بیشتر از حقایق ارائه شده بهصورت رنگی مشکل دارند. به عنوان مثال، یادداشتهای سخنرانی که با قلم رنگی نوشته شدهاند، مفیدتر از یادداشتهایی هستند که با جوهر سیاه نوشته شدهاند، درحالی که یادآوری صحنهای از یک فیلم سیاه و سفید سختتر از صحنهای از یک فیلم رنگی است. دلیل این امر این است که رنگ (سیاه و سفید از نظر فنی شامل آن نمیشود)، تأثیر قویتری بر حواس لازم برای تشکیل یک خاطره دارد.
دلیلی وجود دارد که هرگز در هواپیما رنگ زرد نمیبینید.
به بلوک زرد بالا خوب نگاه کنید. آیا بعد از یک لحظه باعث سرگیجه شما میشود؟ شاید حتی کمی حالت تهوع داشته باشید؟ تعدادی از مطالعات در رابطه با روانشناسی رنگها نشان دادهاند که رنگ زرد میتواند باعث سرگیجه و حالت تهوع شود. به همین دلیل، اغلب از آن به صورت کم (یا بسیار استراتژیک) توسط افراد در تبلیغات استفاده میشود، و تقریباً هرگز در فضای داخلی اشکال مختلف حمل و نقل بهویژه هواپیماها استفاده نمیشود.
ممکن است از رنگهای خاصی بترسید.
ممکن است که برخی از شماها رنگهایی را دوست نداشته باشید، اما آیا واقعاً ممکن است از یک رنگ خاص بترسید؟ کروموفوبیا یا کروماتوفوبیا به ترس غیرمنطقی یا بیزاری از رنگهای خاص اشاره دارد. در بیشتر موارد، کروموفوبیا از یک پاسخ شرطی یا تجربه منفی گذشته ناشی میشود، اما خوشبختانه یک تشخیص بسیار نادر است. آیا برای شما اتفاق افتاده که از رنگی بیزار شوید؟
حتی افرادی که عاشق رنگ قهوه “موکا” هستند، از رنگ “قهوهای” متنفرند.
مطالعه در مورد رنگها دشوار است، زیرا بسیاری از رنگها به ادراک بستگی دارند. به عنوان مثال، به این موضوع فکر کنید که زمانی، آبی رنگ نمادین دختر بچهها بود، در حالی که صورتی بیشتر برای پسران استفاده میشد. اما امروزه این امر تغییر کرده و به صورت برعکس در آمده است.
اما چیزی که بارها و بارها مورد مطالعه قرار گرفته است این واقعیت است که ادراک بسیار مهم است، بهویژه از نظر نام رنگ. آرایش، رنگهای رنگی، ژلهای و حتی پارچه و لباس تقریباً همیشه وقتی نامی جذاب دارند، ترجیح داده میشوند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که رنگهای رنگی با نامهای خلاقانه بسیار بیشتر از رنگهای نامگذاری شده معمولی خریداری میشوند. در مطالعه دیگری، دانههای ژلهای با نامهایی مانند “razzmatazz”(به معنی هیجانی)، بسیار بیشتر از آنهایی که نامهایی مانند ” لیمو” دارند، انتخاب شدند. در مطالعه دیگری، به افراد دو کارت با نامهای متفاوت موکا و قهوهای، اما دقیقاً همرنگ نشان داده شد. اکثریت افراد گفتند که کارت “موکا” را به کارت “قهوه ای” ترجیح میدهند.
آیا میخواهید قدرتمند به نظر برسید؟ مشکی بپوشید.
رنگ مشکی فقط در مورد لوگوها احساس قدرت را برنمیانگیزد. مطالعات مختلف نشان دادهاند که همین امر در مورد انسانها نیز صدق میکند. برای مثال، محققان بیش از 52000 بازی حرفهای هاکی را بررسی کردند و دریافتند که تیمها زمانی که پیراهنهای مشکی بر تن داشتند بهدلیل خطا توسط داوران جریمه میشدند. جای تعجب نیست که وکلا تقریبا همیشه مشکی میپوشند، قضات ردای مشکی میپوشند و کوکو شانل (Coco Chanel)، لباس سیاه کوتاه را برای زنان قدرتمند طراحی کرده است.
مردان و زنان رنگ قرمز را به طور متفاوتی میبینند.
محققان دانشگاه ایالتی آریزونا به این کشف اساسی دست یافتند که توانایی دیدن رنگ قرمز اغلب به جنسیت بستگی دارد. در واقع ژنی وجود دارد که به افراد اجازه میدهد رنگ قرمز و رنگهای قهوهای، زرشکی و غیره را ببینند و تفسیر کنند و آن ژن با کروموزوم x مرتبط است. از آنجایی که زنان ذاتاً دارای دو کروموزوم x هستند، توانایی بهتری برای دیدن کل طیف رنگی قرمز دارند، در حالی که مردان دارای یک کروموزوم x، لزوماً برای مشاهده، تفاوت زیادی بین قرمز و مثلا قرمز کم رنگ نمیبینند.
62 تا 90 درصد از اولین ادارکها به دلیل رنگها است.
هنگامی که مردم برای اولین بارهمدیگر را ملاقات میکنند، اولین برداشت آنها از تشخیص رنگ لباس همدیگر تشکیل شده است. مطالعات نشان میدهد کسانی که به طور مداوم رنگهای خنثی یا مشکی میپوشند، تاثیرات اولیه مثبت کمتری برجای میگذارند، اما کسانی که رنگهای روشنتر میپوشند، احتمالاً پیوندهای دوستانهای برقرار میکنند. به طور خاص، پوشیدن رنگهای قرمز (برای خانمها) یا آبی (برای آقایان) در قرار اول میتواند منجر به احساسات قویتر و حتی قرار ملاقات دوم شود، در حالی که کسانی که برای مصاحبه شغلی مشکی میپوشند، احتمال استخدام شدن آنها بیشتر است.
آبی رنگ مورد علاقه همه مردم دنیاست.
با وجود تفاوتهای فراوان فرهنگها و مردم در سراسر جهان، حداقل یک چیز مشترک در بین همه ما وجود دارد: رنگ آبی.
مطالعات انجام شده در سراسر جهان نشان می دهد که 40 درصد از مردم رنگ آبی را رنگ مورد علاقه خود میدانند. رتبه دوم به بنفش میرسد، هرچند که تنها 14 درصد دریافت کرده است و رتبه آخر به رنگ مشکی میرسد.
علاوه بر موارد گفته شده در این مطلب، در رابطه با روانشناسی رنگها، موارد زیادی وجود دارد که محققان در مورد آن تحقیق میکنند اما بسیاری از آنها هنوز مطرح نشدهاند.